تحلیل محتوای کتاب زیست شناسی پایه یازدهم از منظر فعال یا غیرفعال بودن براساس روش ویلیام رومی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مربی، گروه علوم پایه، دانشگاه فرهنگیان( پردیس شهید مطهری زاهدان)، زاهدان. ایران

چکیده

این مطالعه با هدف تحلیل محتوای کتاب زیست شناسی پایه یازدهم رشته علوم تجربی، چاپ سال ۱۳۹۸ از منظر فعال یا غیر فعال بودن بر مبنای الگوی ویلیام رومی انجام شد. روش تحقیق توصیفی و روش مطالعه از نوع تحلیل محتوای کمی بوده و برای بررسی داده ها و اطلاعات از روش های مناسب آمار توصیفی ( فراوانی، درصد فراوانی و میانگین) و محاسبه ضریب درگیری بر اساس فرمول ویلیام رومی استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش، ضریب درگیری یادگیرنده در بخش های متن، تصاویر، پرسش ها و فعالیت های آزمایشگاهی به ترتیب ۰۸/۰ ، ۳۷/۰، ۳۵/۱و ۰۸/۰ به دست آمد. همچنین ضریب درگیری یادگیرنده در قسمت متن بخش گیاهی کتاب ۱۲/۰ و در بخش جانوری  ۰۸۴/۰  به دست آمد. نتایج نشا ن دهنده‌ی فعال بودن کتاب در قسمت پرسش ها و غیرفعال بودن آن در بخش های متن ، تصاویر و فعالیت های آزمایشگاهی است. همچنین مقایسه  بین محتوای متن  بخش جانوری  با متن بخش گیاهی نمایانگر آن است که در هر دو  بخش، متن کتاب به صورت غیر فعال نگاشته شده است و میزان غیر فعال بودن در مباحث جانوری بیشتر است.

کلیدواژه‌ها


  • اوستا، میهن؛ ایمانی، فائزه؛ علویان، فیروزه. (۱۳۹۷). تحلیل محتوای کتاب زیست شناسی پایه دهم دوره دوم متوسطه رشته علوم تجربی از منظر فعال و غیرفعال بودن بر مبنای الگوی ویلیام رومی. فصلنامه علمی تخصصی پژوهش در آموزش زیست شناسی.1(1): 50-61.
  • باقرزاده، زهره؛احمدی، غلامعلی. (۱۳۹۱). تحلیل محتوای کتاب‌های درسی. چاپ اول. تهران: انتشارات صبورا.
  • بدریان، عابد؛ رستگار، طاهره. (۱۳۸۵). مطالعه تطبیقی استانداردهای آموزش علوم دوره آموزش عمومی ایران و کشورهای موفق در آزمون تیمز. همایش نوآوری در برنامه درسی دوره ابتدایی.
  • حسن مرادی، نرگس. (۱۳۹۶). تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره ابتدایی. (چاپ پنجم). تهران: انتشارات آییژ. ۱۴۳ – ۱۳۹.
  • دهقانی، مرضیه؛ پاک مهر، حمیده. (۱۳۹۴). میزان درگیری فعال دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی با محتوای کتب جدید التألیف علوم و ریاضی. فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهش در برنامه ریزی درسی. 47: 74-89.
  • شعاری نژاد، علی اکبر. (۱۳۹۴). روان شناسی تربیت و تدریس (آموزش و پرورش). تهران: انتشارات اطلاعات.
  • صاحب زاده، بهروز؛ براهوئی مقدم، نورمحمد.(۱۳۹۵). تحلیل میزان تدوین فعالانه کتاب علوم تجربی پایه سوم راهنمایی بر اساس روش ویلیام رومی. سومین کنفرانس روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی با رویکرد بین المللی.
  • طاهری، عبدالمحمد؛ طهماسبی‌پور، نجف؛ صادقی کهمینی، معصومه.(1395). مقایسه حیطه‌شناختی بلوم با آزمون تیمز ۲۰۱۱ در کتاب علوم تجربی پایه سوم راهنمایی سال ۹۰ ـ ۸۹، نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزش، 10(3): 179-190.
  • ظفری نژاد، عادل. ( ۱۳۹۲). تحلیل محتوای کتاب درسی. چاپ دوم. تهران: انتشارات کورش. ۱۸۶ و ۲۰۰.
  • فتحی واجارگاه، کورش؛ آقازاده، محرم. (۱۳۸۶). راهنمای تألیف کتاب های درسی. چاپ اول. تهران : انتشارات آییژ.
  • قاسم پور مقدم، حسین؛ نقی زاده انهر، عبدالحسین؛ مظاهری، حسن. (۱۳۹۲). تحلیل محتوای علوم تجربی ششم دبستان به روش ویلیام رومی. پنجمین همایش ملی آموزش. تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی.
  • فخریان، بهمن؛ آل محمد، سید علی؛ ابراهیمی، محمد؛ انصاری مریم؛ علوی، الهه؛ کرام الدینی، محمد. (۱۳۹۶). راهنمای معلم زیست شناسی(۱) پایۀ دهم دورۀ دوم متوسطه. تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب های درسی ایران.
  • قربانی، محمدرضا؛ غلامی، اعظم؛ داداش زاده، امین .(۱۳۹۶). تحلیل محتوای کتاب زیست شناسی پایه دهم بر اساس روش ویلیام رومی. فصلنامه آموزش پژوهی. ۱۱: ۵۶ – ۷۳.
  • کریمی،فاطمه؛ امیدیان، فرانک؛کریمی، هادی. (۱۳۹۴). تحلیل محتوای کتاب علوم پایه ششم ابتدایی بر اساس روش ویلیام رومی. دومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی.
  • کریمی حاجی خادمی، عادله؛ عامری، لیلا. (۱۳۹۷). تحلیل محتوای کتاب فیزیک یازدهم با تکنیک ویلیام رومی وحیطه شناختی بلوم. چهارمین همایش علمی – پژوهشی استانی از نگاه معلم. مدیریت آموزش و پرورش شهرستان میناب.
  • کرمی، زهره؛ اسد بیگی، پژمان؛ کرمی، مهدی. (1392). تحلیل کتاب ریاضی پایه اول متوسطه بر اساس تکنیک ویلیام رومی و حیطه شناختی بلوم. پژوهش دربرنامه ریزی درسی. ۱۰ ( ۳۷ ): ۱۶۷ – ۱۷۹.
  • محمودیان، علی؛ سلیم پور، حامد؛ شفایی، نوراله؛ اسکندری، حسن.(1397). تجزیه و تحلیل محتوای کتاب جدید التالیف زیست (۳) پایه دوازدهم تجربی، چاپ ۱۳۹۷ به روش ویلیام رومی. چهارمین همایش ملی پژوهش در آموزش علوم پایه. تهران. دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی.
  • ملامحمدنوه سی، سعیده. (۱۳۹۷). تحلیل محتوای کتاب شیمی پایه دوازدهم دوره ی دوم متوسطه براساس روش ویلیام رومی در سال تحصیلی (۹۸ – ۹۷). اولین کنفرانس ملی یافته های نوین در حوزه یاددهی و یادگیری. دانشگاه فرهنگیان هرمزگان.
  • مصلح امیردهی، هادی، قاسمی، مژگان. (۱۳۹۵). تحلیل محتوای کتاب علوم تجربی پایه چهارم ابتدایی از منظر فعال و غیرفعال بودن بر مبنای الگوی ویلیام رومیهادی مصلح امیردهی مژگان قاسمی هادی مصلح امیردهی مژگان قاسمی . نشریه پویش در آموزش علوم پایه، ۲(۳): ۲۸- ۱۹.
  • معروفی، یحیی؛ یوسف زاده، محمد رضا. (۱۳۸۹). تحلیل محتوا در علوم انسانی(راهنمای عملی تحلیل کتاب های درسی). همدان: انتشارات سپهر دانش.
  • نوریان، محمد. (۱۳۹۲). راهنمای عملی تحلیل محتوای کمی و کیفی کتاب‌های درسی دوره‌ی ابتدایی. انتشارات شورا.

-Gibbs, W. Fox, D. (1999). The False Crisis in Science Education. Scientific American. October 281(4): 86-93.

-Harrison, A. G. (2001) How do Teachers and textbook writers model scientifie Ideas for students? Science Education, 31(3), 401- 435.